Podsumujmy kolejny miesiąc, sierpniowy. Najbardziej "nagrodogenną" partią była w nim Platforma Obywatelska, jednak w dwie strony, toteż nie otrzymała żadnej nagrody. Z jednej strony udało się uspokoić nastroje w partii i przynajmniej na ten miesiąc zawiesić zagrożenie rozłamem. Na plus na pewno jest nakreślenie ideowe partii przez Grzegorza Schetynę, które stało się jednym z głównych tematów medialnych przez kilka dni. Z drugiej jednak strony wybuchła wrzawa związana z aferą reprywatyzacyjną w Warszawie, której twarzą zrobiono Hannę Gronkiewicz-Waltz. Słusznie czy nie, została ona mocno "przeorana", a ponieważ jest wiceszefową partii, odbiło się to wizerunkowo na samej Platformie. Bilans PO w sierpniu jest więc mniej więcej zerowy.
Partią miesiąca w tych warunkach zostaje:
Nowoczesna
Stabilne sondaże, wykorzystywanie chadeckiego kursu PO do wyrąbywania własnego miejsca na scenie politycznej (nie zgadzam się z ich naciskami np. w sprawie finansowania in vitro w poszczególnych miastach, jednak są to jakieś konkrety ideologiczne, racjonalne politycznie w obliczu obecnej linii platformerskiej), a także wykorzystywanie afery reprywatyzacyjnej. A memy typu spreparowane rzekome tweety Petru "Brawo Aneta" po medalu Anity Włodarczyk też pewnie mają przeciwskuteczny efekt.
Antypartią miesiąca zostaje:
Prawo i Sprawiedliwość
Sondaże raczej lekko spadające. Wiadoma linia partii się nie zmieniła, natomiast za konkretny punkt negatywny można uznać choćby wypowiedzi przedstawicieli rządu na temat obecności działaczy KOD na pogrzebie Inki... Szkoda słów.
Podsumowanie zmian:
Chyba jedyną widoczną zmianą na scenie politycznej była zmiana nazwy Partii Kobiet na Inicjatywę Feministyczną. Iwonę Piątek na stanowisku przewodniczącej partii została Elżbieta Jachlewska (jedyna kandydatka partii w zeszłorocznych wyborach parlamentarnych, startująca do Sejmu z listy Nowoczesnej), jednak docelowo (po rejestracji sądowej nowego statutu) kierownictwo ma być trzyosobowe. Radę liderską, która obejmie to przewodnictwo tworzą Piątek, Jachlewska oraz Katarzyna Kądziela.
Pora podsumować lipiec. Trochę trudno, no ale trudno.
Partią miesiąca zostaje:
Unia Pracy
Jeśli chodzi o wszystkie liczące się partie, to żadna się niczym nie wyróżniła. A nawet jeśli, to czym innym straciła. Trzeba było więc sięgnąć do mniejszych. Blisko była Solidarna Polska, która wreszcie, pierwszy raz po wyborach, uaktywniła swoją stronę, na której nie wiedzieć skąd pojawiło się nagle mnóstwo aktualności od grudnia... Dziwna to sprawa, choć przynajmniej widać, że partia nie zrezygnowała z realnej działalności. Wyróżniłem UP dlatego, że widać, że coś tam konkretnego robią. Było posiedzenie rady programowej i rady krajowej, zwołanie kongresu, a także opisana w mediach wizyta przewodniczącego w Koszalinie. Aktywność widać na stronie internetowej zresztą nie tylko ogólnopolskiej, ale choćby i na dolnośląskiej. Mimo zapomnianego szyldu starają się jakoś przepchać na tej lewicy.
Antypartią miesiąca zostaje:
Platforma Obywatelska
Nie chciałem jej tego przyznawać, bo jednak w sondażach wręcz chyba najlepsza tendencja w lipcu ze wszystkich, no i być może i samooczyszczenie dobrze zrobi, poza tym proces wywalania został przyhamowany i udało się opanować sytuację. Niemniej kontrowersyjne i powszechnie krytykowane usuwanie osób z partii w stylu Jarosława Kaczyńskiego i było nie było, jej osłabienie, to na razie jedyne namacalne fakty. A co z tego wyniknie, to się okaże.
Podsumowanie zmian:
Wygasł mandat posła PiS Maksa Kraczkowskiego, którego zastąpił Grzegorz Piechowiak z Polski Razem (oczywiście także zasiadł w klubie PiS). W związku z tym Polska Razem zrównała się w liczbie posłów z Solidarną Polską (na stronie tej drugiej zresztą w zakładce "parlamentarzyści" nie figuruje Arkadiusz Mularczyk, jednak figuruje w składzie zarządu i nie wiadomo, aby występował z partii, więc załóżmy, że faktycznie jest 9:9). Z PO i jej klubu zostali usunięci posłowie Stanisław Huskowski, Michał Kamiński i Jacek Protasiewicz.
Tym razem kolejny wpis poświęcony sytuacji politycznej, która mogłaby wytworzyć się po prawdopodobnym rozłamie w Platformie Obywatelskiej. W poprzednim wpisie nakreśliłem wizję szerokiej partii, od obecnej LPR być może aż po obecną PD, która byłaby nowym, silnym antypisowskim podmiotem koalicji skupionej wokół Komitetu Obrony Demokracji. Pewnie poszedłem trochę za daleko, ale i tak może być ciekawie...
Otóż jak najbardziej można podzielić rozłamowców z PO, i – co ważne – bliskie im ideowo środowiska, na dwie grupy. Pierwszy jest zbiór centrowo-liberalny, a drugi to zbiór konserwatywny (wręcz z odcieniem narodowym).
Zajmijmy się najpierw tym drugim zbiorem. Otóż wydaje mi się, że z niego mogłaby powstać nowa partia. Na naturalnego lidera tego środowiska wyrasta Roman Giertych. Były prezes Ligi Polskich Rodzin jest coraz bardziej aktywny w przestrzeni publicznej, a linia jego aktywności jest zarysowana jasno – antypisowski konserwatysta. Pokazuje się on na marszach KOD i ostatnio zamieścił na facebooku wpis, w którym zaapelował o jedność opozycji. Ale jednocześnie wczoraj ostro skrytykował lidera KOD Mateusza Kijowskiego za jego wypowiedź o fundamentalizmach (że zrównał islamski z chrześcijańskim, i to jeszcze po zabójstwie księdza we Francji). W podobnym, bardzo ostrym tonie, wpis (pod tytułem "Kijowski oszalał czy się naćpał?") na tenże temat zamieścił na blogu Jan Filip Libicki – czyli największy konserwatysta z PO, a jednocześnie także ostry antypisowiec. Podobnie zresztą, jak przyjaciel Giertycha Michał Kamiński, wywodzący się z PJN... Pod owym wpisem Giertycha na fb (w którym chce on jedności opozycji), pojawił się komentarz, w którym ktoś zadeklarował natychmiastowe przystąpienie do partii, którą utworzyłby Giertych. Komentarz ten został polubiony przez obecnego prezesa LPR Witolda Bałażaka, który zresztą bardzo często teksty Giertycha udostępnia. Pamiętajmy, że LPR pod jego przywództwem poparła PO (Donalda Tuska, z Michałem Kamińskim na "1") w eurowyborach w 2014 roku... Może nie jest też przypadkiem, że od pewnego czasu nie działa strona internetowa LPR? A na pewno nie jest przypadkiem to, że z PO tak łatwo dał się wypchnąć Kamiński, dla którego nie ma przecież miejsca w żadnej partii centrowo-liberalnej... Bo politycy tacy jak Jacek Protasiewicz (którego współpracownikiem był Michał Jaros) czy Stanisław Huskowski, prędzej czy później mogliby trafić do Nowoczesnej (tudzież Partii Demokratycznej, o czym za chwilę), natomiast Kamiński, mimo dotychczasowej konsekwentnej ewolucji ideowej w kierunku centrum (NOP-ZChN-Przymierze Prawicy-PiS-PJN-PO), raczej by do takiej partii przyjęty nie został. Wygląda więc na to, że prawdopodobnym scenariuszem jest powstanie nowej partii (pewnie formalnie poprzez przerejestrowanie LPR, gdyż za takimi mykami nieraz stał mec. Giertych w przeszłości), która byłaby konserwatywna i zdecydowanie antypisowska (dołączyłaby do koalicji pod patronatem KOD, która w tej chwili jest jedynie centrowo-lewicowa, co zresztą coraz bardziej nie podoba się PSL-owi). Na czele takiej partii stanąłby Roman Giertych, a w jej składzie znaleźliby się m.in. Marek Biernacki, Michał Kamiński, Jan Filip Libicki z Jackiem Tomczakiem i innymi antypisowcami z dawnej PJN (np. Jackiem Pilchem), być może związałby się z nią także Kazimierz Marcinkiewicz. Struktury oparte byłyby w sporej mierze na obecnej LPR. W nazwie partii byłyby przymiotniki "konserwatywny" i "demokratyczny". Z obecnych małych partyjek ewentualnymi sojusznikami mogłyby być ChDRP i Republikanie RP. Niewątpliwie silna prawica demokratyczna i antypisowska by się przydała i jest na nią miejsce.
Zajmijmy się teraz zbiorem centrowo(może nawet lewicująco?)-liberalnym. Tutaj mamy poważną siłę polityczną, którą jest Nowoczesna, której posłem jest już współpracownik Jacka Protasiewicza Michał Jaros. Pewnie jeszcze przed końcem kadencji do .N mogliby dołączyć Stanisław Huskowski (już by mógł, ale na razie nie chce), czy Protasiewicz. W konsekwencji partia ta musiałaby przejąć wręcz całą rzeszę byłych polityków PO, jednak byłaby to radykalna zmiana wizerunku partii Ryszarda Petru. Ze skojarzenia pewnych faktów możnaby jednak ukuć ciekawą inną koncepcję... Otóż spójrzmy na ostatnią aktywność lidera KOD Mateusza Kijowskiego. Oprócz wspomnianej ideologicznej wypowiedzi o fundamentalizmach, powiedział on w wywiadzie, że namawiają ludzi w KOD do wstępowania do partii politycznych, a także że on sam może przestać być w KOD-zie. No to może tak... Jak już raz wspomniałem, ewidentnie najbliższą partią Kijowskiemu (jednemu z założycieli ROAD) jest Partia Demokratyczna. Obecnie jest to partia marginalna, jednak ostatnio bardzo aktywna i całkowicie zaangażowana w działania KOD, poza tym bardzo chcąca się odbudować, ale nie bardzo jest kim. Na jej czele stoi mało znana Elżbieta Bińczycka. A gdyby to tak Kijowski rzeczywiście przestał być liderem KOD (i ustąpił miejsca komuś o poglądach ciut bardziej na prawo, do zaakceptowania przez Giertycha i jego środowisko chcące być w szerokiej koalicji) i stanął na czele PD? Partia miałaby wówczas rozpoznawalnego lidera, a do siebie mogłaby przyciągnąć wielu ważnych działaczy PO, których nie chciałaby u siebie Nowoczesna... Aczkolwiek PD (choć na pewno od Nowoczesnej bardziej socjalliberalna) ściśle by z .N współpracowała. Liberalne centrum w ramach KOD-owskiej koalicji zostałoby bardzo wzmocnione (jak i cała koalicja, poprzez te nowe inicjatywy). W Sejmie mogłoby powstać na razie Demokratyczne Koło Poselskie (jak to powołane przez PD w 2008 roku). Być może Michał Kamiński początkowo mógłby się w nim znaleźć, ale jeśli nie, to skład mógłby na razie uzupełnić chociażby Stefan Niesiołowski (bo mógłby być on bardziej od Michała Kamińskiego akceptowalny w centrowo-liberalnym środowisku), choć prawdopodobne, że jednak pasowałby on bardziej do partii Giertycha, ale i wówczas jakiegoś liberała do koła się na pewno szybko dobierze... Spójrzmy na to pod jeszcze innym kątem. Jeden z publicystów napisał w „GW”, że nową partię lewicowo-liberalną powinien utworzyć prezydent Poznania Jacek Jaśkowiak, prezydent Słupska Robert Biedroń oraz Barbara Nowacka. Cóż... Żaden prezydent miasta pewnie partii zakładał nie będzie (a Jaśkowiak ogólnopolsko jest mało znany), a Nowacka jest lojalna w Twoim Ruchu (jeśli nie zbyt... lewacka). Ale... przynajmniej obaj prezydenci mogliby wstąpić do takiej kierowanej przez Kijowskiego PD i być ważnymi jej twarzami, co mogłoby to ugrupowanie jeszcze bardziej wzmocnić. Oczywiście, jeśli chodzi o bliskich sojuszników, satelitą partyjnym Nowoczesnej i PD byłoby pozostające na marginesie Stronnictwo Demokratyczne. Bardzo bliskiej takiej PD byłyby też takie partie jak Biało-Czerwoni, SDPL czy Wolność i Równość, a życzliwie patrzyłyby na nią także Twój Ruch czy Unia Pracy. Być może któreś z tych partii mogłyby się nawet rozwiązać, zasilając ją bezpośrednio. W każdym razie na silną partię socjalliberalną też jest miejsce.
Wczoraj z Platformy Obywatelskiej wykluczono trzech posłów (Jacka Protasiewicza, Stanisława Huskowskiego i Michała Kamińskiego - który, jak się okazało, był członkiem partii, odkąd do zarządu krajowego wpłynęła jego deklaracja) oraz radnego sejmiku lubuskiego (Tomasza Możejkę). Nie będę na razie oceniać, kto ma rację i do kogo mi tu bliżej, a do kogo dalej, ale dla "zabawy" skupię się na prawdopodobnym scenariuszu na przyszłość.
Oczywistością jest, że mamy do czynienia z początkiem poważnego rozłamu w tej partii i początkiem lawiny. Pytanie jest o skalę tej lawiny, gdyż nie jest tajemnicą, że liderką antyschetynowego środowiska jest sama I wiceprzewodnicząca partii, niedawna premier Ewa Kopacz, a patronem honorowy przewodniczący partii Donald Tusk (mający jednak w tym momencie związane ręce, jeśli chodzi o politykę krajową, a w przypadku, jeśli w 2020 roku zostałby prezydentem Polski, to nadal nie mógłby panować nad partią, w związku z czym jego kandydatura jest tak bardzo na rękę Grzegorzowi Schetynie). Przyjrzyjmy się działaczom, którzy w ewidentny sposób powinni trzymać z wyrzuconymi. Nazwiska, które można tu wymienić (poza Ewą Kopacz), to Stefan Niesiołowski (faktycznie już postawił się poza partią), Bogdan Borusewicz, Marek Biernacki, Jarosław Wałęsa, Marian Zembala, Henryka Krzywonos, Cezary Grabarczyk, Joanna Mucha, Waldy Dzikowski, Agnieszka Pomaska, Michał Szczerba, Sławomir Nitras, Cezary Tomczyk, Joanna Kluzik-Rostkowska, Jan Filip Libicki czy Jacek Tomczak, być może także m.in. Hanna Gronkiewicz-Waltz (Małgorzata Kidawa-Błońska chyba nie, raczej lojalni wobec obecnego lidera powinni być też Tomasz Siemoniak czy Rafał Trzaskowski).
Jeśli rzeczywiście doszłoby do odejścia tych osób, prawdopodobnie powstałaby nowa partia. Oczywiście nie po to, aby startować w wyborach samodzielnie, lecz dążąca do szerokiej koalicji antypisowskiej. Spośród polityków nierozłamowych z PO, do takiej formacji mogliby dołączyć Roman Giertych czy Rafał Dutkiewicz. Ugrupowanie to byłoby bardziej antypisowskie od Platformy Obywatelskiej i ściśle współpracowało z Komitetem Obrony Demokracji. Co do rysu ideowego tej partii - byłaby ona wielonurtowa - od twardych prawicowców (Giertych, Biernacki, Libicki, Tomczak), przez umiarkowanych konserwatystów po ewidentnych centrowych liberałów. Z obecnie istniejących partii najbardziej po drodze nowemu tworowi byłoby z jednej strony z centrowo-liberalnym tercetem Nowoczesna - Partia Demokratyczna - Stronnictwo Demokratyczne, a z drugiej strony z narodową Ligą Polskich Rodzin, ewentualnie antypisowskim środowiskiem wałęsowskiej Chrześcijańskiej Demokracji III RP. Rozłamowcy nie dołączą do żadnej z tych partii. Nie tylko dlatego, że Nowoczesna nie chce przyjmować "spadów" (Michał Jaros był tutaj uzasadnionym wyjątkiem), a pozostałe te ugrupowania są zapomniane i marginalne, ale także dlatego, żeby powołać konkretną partię zespalającą te wszystkie nurty, będącą silnym podmiotem koalicji pod patronatem KOD (jednym z dwóch najsilniejszych obok Nowoczesnej, która w odróżnieniu od nowej partii jest czysto centrowo-liberalna i składa się głównie z nowych w polityce działaczy). Ideowo obchodziłaby PO zarówno z prawej, jak i z lewej strony. Byłaby radykalnie antypisowska, ale jednocześnie miała w sobie silne prawicowe skrzydło (być może nawet wzmocnione rozwiązaniem LPR czy ChDRP), a także skrzydło tożsame z dawną Unią Demokratyczną (której wzorem mogłaby się dzielić na oficjalne frakcje, w przyszłości mogłaby też zresztą wchłonąć PD).
Jeśli chodzi o nazwę nowego tworu, to chyba najsensowniejsze to Polska Platforma Demokratyczna, tudzież Polska Akcja Demokratyczna. "Polska" w nazwie podkreślałoby przywiązanie do patriotyzmu, co byłoby ukłonem w stronę twardych konserwatystów. Z kolei przymiotnik "Demokratyczna" nawiązywałby do demokracji, która byłaby główną wartością ugrupowania (stojącego w opozycji do wodzowskich PiS i PO Schetyny, niedemokratycznych rządów PiS i zgadzałoby się z bliskością do KOD oraz z jednej strony do partii typu PD i SD, a z drugiej strony do nurtów narodowo-demokratycznego i chrześcijańsko-demokratycznego). Partia mogłaby się nazywać po prostu Polska Demokratyczna, ale skrót nie byłby na rękę Partii Demokratycznej, więc sensowny byłby człon środkowy. Człon "Platforma" byłby z jednej strony nawiązaniem do PO Tuska, a z drugiej podkreślałby wielonurtowość. Natomiast człon "Akcja" nawiązywałby do AWS (w której byli Kamiński, Niesiołowski czy Biernacki i która też była wielonurtowa) z jednej strony, a z drugiej strony w zbitce "Akcja Demokratyczna" do ROAD-u. Może więc PPD, może PAD (co by myliło się w internetowym świecie z Andrzejem Dudą), a może jakimś rozwiązaniem byłaby też nazwa Polski Ruch Demokratyczny (zupełnie nowy skrót PRD i takowoż "świeżościowe" nienawiązywanie do PO, AWS ani ROAD, lecz może zamiast tego takie "podskórne" do ruchu Kukiza, Ruchu Palikota, tudzież Ruchu Społecznego AWS...).
Spójrzmy jeszcze na to zjawisko z pewnego bliskiego mi punktu widzenia w kontekście historii alternatywnej. Wyobraźmy sobie, że Platforma Obywatelska wyglądałaby tak samo trzy lata temu, kiedy odchodził z niej Jarosław Gowin. W partii rządzi Schetyna (z którym trzymał przeciw Tuskowi), którego ważnym stronnikiem jest Paweł Zalewski, a wypychani są Kamiński (którego Gowin nie chciał w Polsce Razem, mimo że wywodził się z PJN) czy Niesiołowski (często krytykujący Gowina), a sama partia rozmawia z PiS-em np. w sprawie Wołynia czy koalicji w sejmiku dolnośląskim i pomimo deklaratywnej opozycyjności totalnej, PiS (choćby ustami Ryszarda Terleckiego) otwarcie woli ją od Nowoczesnej... Wygląd wiec na to, że wówczas Gowin (zwłaszcza gdyby wiedział, jak rządzić będzie PiS, co będzie musiał firmować jako wicepremier) z PO by nie odszedł. Ale z drugiej strony... Mógłby odejść, ale jeśli już, to na pewno nie w orbitę PiS, tylko do nowej partii (bo mimo wszystko miałby tam Biernackiego, Dutkiewicza czy Libickiego i Niesiołowski by mu nie przeszkadzał, a gowinowa przeszłość i do tradycji udeckiej też by pasowała...).
Pora podsumować kolejny już miesiąc, czyli czerwiec, w którym polityka nie była pierwszoplanowym tematem, toteż nie za wiele się w niej działo.
Partią miesiąca zostaje:
Nowoczesna
Zanotowała chyba najkorzystniejszy bilans sondażowy, poza tym przejęła z PO idealnie pasującego do niej posła. Wprawdzie kolejni "dolni" działacze się zbuntowali, ale to akurat nie ma większego znaczenia.
Antypartią miesiąca zostaje:
Platforma Obywatelska
Nie doszło w niej (przynajmniej na razie) do rozłamu, jednak tarcia są coraz bardziej jawne i wstydliwe. Odszedł poseł do Nowoczesnej, a członkostwo zawiesił eurodeputowany będący szefem think tanku i będący synem legendarnego Lecha Wałęsy. Już nawet trudno ukryć gierki Ewy Kopacz, a Stefan Niesiołowski prezentuje taką postawę wobec partii, za jaką ostro krytykował partyjnych kolegów za czasów Donalda Tuska... Partia nie ma też dobrej prasy.
Podsumowanie zmian:
Nowym posłem PiS (w miejsce Andrzeja Jaworskiego) został Grzegorz Raczak. Poseł Michał Jaros przeszedł z PO do klubu Nowoczesnej. Senator Józef Zając ponownie wstąpił jednak do klubu PSL, w związku z czym przestało istnieć Koło Senatorów Niezależnych - Marek Borowski i Lidia Staroń dołączyli do jedynego do tej pory niezrzeszonego Grzegorza Napieralskiego. Mandat eurodeputowanej PiS objęła (w miejsce Janusza Wojciechowskiego) Urszula Krupa. Co ciekawe, ze wszystkich wymienionych przeze mnie powyżej (przynajmniej nie w nawiasach, bo tu może być różnie) osób, członkami partii są jedynie... Napieralski (BC) i ewentualnie Borowski (SDPL), a Raczak, Jaros, Zając i Krupa reprezentują różne partie jako bezpartyjni.
Pora podsumować politycznie następny miesiąc, maj. Choć nastąpiło trochę (choć nie bardzo znaczących) zmian, to generalnie była stabilizacja i żadna partia nie wyróżniła się znacząco w żadną stronę.
W tych warunkach partią miesiąca zostaje:
Polskie Stronnictwo Ludowe
PSL wreszcie bardziej przebiło się medialnie, a to za sprawą mocno koncyliacyjnej postawy w obliczu kryzysu związanego z Trybunałem Konstytucyjnym. Ludowcy z jednej strony jak najbardziej są po stronie krytyków postawy obozu rządzącego i wraz z KOD-em walczą o praworządność, jednak z drugiej potrafili przygotować projekt ustawy, który zyskał pewne uznanie nawet w Prawie i Sprawiedliwości, z którym do rozmów prezes PSL zasiadł. Stronnictwo przebiło się więc jako jedyna partia wyrażająca z pewnością poglądy sporej grupy społeczeństwa, pt. "Wszystko jedno jak to zrobicie, ale dogadajcie się w końcu w sprawie tego TK, bo chcemy mieć już święty spokój z tym tematem". Zresztą sondaże PSL drgnęły generalnie w górę. Postawa PSL była oczywiście kontrowersyjna dla wszystkich innych, ale tak to już jest w warunkach polaryzacji politycznej. Nagrody dodatkowej za maj nie będzie, natomiast pewne małe korzyści w minionym miesiącu odniosło m.in. PiS.
Antypartią miesiąca zostaje:
Nowoczesna
Której przypadło to po raz pierwszy. Jest to właściwy moment na sygnał ostrzegawczy dla tej partii. Sondaże poszły nieco w dół, odeszło sporo działaczy we Wrocławiu (którzy założyli stowarzyszenie Wrocław 2018), a Ryszard Petru po raz kolejny zaliczył wpadkę retoryczną (w sprawie Konstytucji 3 maja). Jeśli chodzi o inne partie, to coraz mocniej gotuje się w Platformie Obywatelskiej, ale ewentualne spektakularne wydarzenia są dopiero przed nami...
Podsumowanie zmian:
W Sejmie powstało pierwsze w tej kadencji koło, Wolni i Solidarni. Założyli go dotychczasowi posłowie niezrzeszeni Kornel Morawiecki (który został jego przewodniczącym) i Małgorzata Zwiercan, a także Ireneusz Zyska, który przeszedł bezpośrednio z klubu Kukiz'15. Ponadto wygasł mandat posła PiS Andrzeja Jaworskiego, a z RN wystąpili dwaj posłowie, którzy zdecydowali się pozostać w klubie Kukiz'15 (Adam Andruszkiewicz i Sylwester Chruszcz). W tej chwili tylko Bartosz Józwiak (UPR) i Jacek Wilk (KNP) są partyjnymi członkami klubu Pawła Kukiza. Zmiany nastąpiły także w Senacie. Józef Zając przystąpił do Koła Senatorów Niezależnych (okazuje się, że już w kwietniu wystąpił z klubu PSL). Nie wiadomo, czy porzucił w ogóle współpracę z PSL (którego i tak nie był członkiem), czy mamy tu powtórkę sytuacji z kadencji 2005-2007, kiedy dwaj senatorowie (lecz i członkowie) PSL także współtworzyli początkowo klub tej partii, by potem współtworzyć Koło Senatorów Niezależnych i Ludowych (pozostając w PSL). Ludowcy na razie nie odpowiadają na twitterze w tej sprawie, więc być może po prostu w kwietniu stracili senatora. A w KSN bilans jest zerowy, bowiem do klubu PiS przeszedł Jarosław Obremski. Był on bliższy Polsce Razem niż samemu PiS, jednak nic nie wiadomo, aby został jej reprezentantem. Tym bardziej nie można tego zakładać, że partia ta straciła dwoje senatorów, którzy weszli z jej rekomendacji jako bezpartyjni. W kwietniu przeoczyłem Małgorzatę Kopiczko, która wstąpiła do PiS. W maju uczynił to natomiast sam minister zdrowia Konstanty Radziwiłł. Polska Razem ma więc w tej chwili 4 senatorów, jednak wszyscy są członkami tej partii (parę miesięcy temu został nim Tadeusz Kopeć). Mandat eurodeputowanego utracił Janusz Wojciechowski z PiS, który został wybrany do Europejskiego Trybunału Obrachunkowego. Nastąpiły też zmiany we władzach partyjnych. Zapowiadanymi nowymi (i śrubującymi rekord do 11) wiceprzewodniczącymi SLD zostali Anna Mackiewicz i Sebastian Wierzbicki. Zmiany nastąpiły też w 9-osobowym zarządzie (czyli kolektywnym liderze) Partii Razem. Zniknęli z niego Aleksandra Cacha, Jakub Danecki i Katarzyna Paprota, których zastąpili Magdalena Malińska, Mateusz Trzeciak i Weronika Samolińska. To nie koniec, jeśli chodzi o lewicowe partie, bowiem wybrano też władze Polskiej Lewicy (coraz przychylniejszej komunistom, nawiasem mówiąc). Jeśli chodzi o najwyższe funkcje, to zmiany dotknęły jedynie wiceprzewodniczących. Chyba jako jedyny funkcję tę zachował Stanisław Opala, a dołączyli do niego Józef Lewandowski, Marek Mrówczyński i Andrzej Ordziejewski. Wcześniej (dotychczas?) funkcję tę pełnili Karol Kostrzębski i Anna Orzeł. Ponadto powołano przypadającą na bieżącą kadencję władz radę polityczną PD, której to rady przewodniczącym został Janusz Onyszkiewicz.
Blisko miesiąc temu na stronie Państwowej Komisji Wyborczej pojawił się komunikat w sprawie sprawozdań finansowych złożonych (bądź nie) przez zarejestrowane partie polityczne za 2015 rok. Spośród ponad 80 zarejestrowanych do 2015 partii, aż 14 nie złożyło sprawozdań w ogóle, zaś trzy uczyniły to po wymaganym terminie (czyli dopiero w kwietniu). W art. 38c ustawy o partiach politycznych czytamy:
1. W przypadku niezłożenia przez partię polityczną sprawozdania w terminie określonym w art. 38 ust. 1 Państwowa Komisja Wyborcza występuje do Sądu z wnioskiem o wykreślenie wpisu tej partii z ewidencji.
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, Sąd po przeprowadzeniu rozprawy wydaje postanowienie o wykreśleniu wpisu partii politycznej z ewidencji.
Oznaczałoby to, iż aż 16 (bez rozwiązanej w 2013 roku Racji Polskiej Lewicy, która niedawno w końcu została już wykreślona) partii zostałoby wykreślonych z rejestru z powodu problemów ze sprawozdaniami finansowymi. Czy jednak odbywa się to na zasadzie automatycznej? Z praktyki wynika, że jeśli chodzi o partie, które w ogóle nie złożyły sprawozdań, to raczej tak. Czasem nie odbywa się to szybko i taka partia jeszcze przez rok czy nawet i dłużej pozostaje w rejestrze, jednak w końcu zostaje wykreślona. Chyba jedyny przykład z ostatnich lat dotyczący partii, która pomimo braku złożenia sprawozdania nie została wykreślona, to casus Polskiej Lewicy, która nie złożyła sprawozdania za 2008 rok, a mimo to do tej pory pozostaje w ewidencji pod tym samym numerem. Pewnie jednak doszło do uwzględnienia jakiegoś odwołania i był to rzeczywiście wyjątkowy przypadek. Wygląda na to, że takich skutków nie rodzi złożenie sprawozdania po terminie, jak można wnioskować z przypadku Polskiej Partii Narodowej, która pozostaje pod tym samym numerem ewidencyjnym, pomimo nieterminowego złożenia sprawozdania za rok 2013. Być może więc wobec Elektoratu, Ruchu Narodowego i Jedności Narodu nie zostaną wyciągnięte tak daleko idące konsekwencje. Co do Elektoratu, to wydawało się, że partii tej nie chce się już działać, gdyż rozwiązała swój komitet przed wyborami parlamentarnymi, a od tej pory na jej stronie widnieje wyłącznie informacja o zawieszeniu KW. Skoro jednak złożyła to sprawozdanie, to może jeszcze nie koniec. Być może obronią się też dwie narodowe partie - ambitny RN posiadający nawet reprezentacyjkę w Sejmie oraz niedawno powstała JN, w której szeregach są m.in. byli parlamentarzyści i inne w miarę znane osoby.
No to zajmijmy się tymi 13 (bez Racji PL) formacjami, które, jak wszystko na to wskazuje, zostaną wyrejestrowane.
Stonoga Partia Polska i tak się już rozwiązała, więc tu nie ma o czym mówić. Wydawało się, że przestała działać Partia Emerytów Rencistów Rzeczypospolitej Polskiej, jednak właśnie odkryłem, że ponownie, i to w nowej wersji, funkcjonuje strona tego ugrupowania (http://www.perrp.pl/), więc może jednak działają, aczkolwiek żadnych aktualności tam nie widać. Polskie Forum Osób Niepełnosprawnych i Specjalnej Troski nie złożyło sprawozdania także za 2014 rok, więc tu pewnie mamy przypadek, kiedy sąd po prostu nie zdążył do końca roku wyrejestrować tej formacji (po której słuch i tak dawno zaginął, jednak w latach 1993-1997 miała ona posła). Wśród partii, które nie złożyły sprawozdań, mamy sporo takich, które działają od ledwie kilkunastu miesięcy i być może po prostu... nie zdawały sobie sprawy z takiego obowiązku, podobnie jak nie zdawał sobie jej z niego Janusz Palikot, którego Ruch Poparcia nie złożył sprawozdania za rok 2010, w związku z czym w 2011 zarejestrował on formalnie nową partię Ruch Palikota. A ugrupowania, które tym razem są w takiej sytuacji to: Dzielny Tata, Legion Patriotów, Moja Polska, Obywatelska Rzeczpospolita Polska, Frankowicze Przeciw Bezprawiu oraz Republikanie RP. Wygląda na to, że działalności odechciało się funkcjonującej od 2007 roku Partii Regionów, która kiedyś była chyba jedną z kilkunastu najsilniejszych partii, jednak od kilku lat nie ma strony internetowej, a jej działacze mogli się porozchodzić (np. do Zmiany, notabene ciągle niezarejestrowanej) lub w ogóle sobie dać spokój. Jeszcze sporo dłuższą historię ma Polski Ruch Uwłaszczeniowy, który też od wielu lat nie ma strony, a jego lider (chyba jedyny aktywny działacz :P) już w 2011 wystartował do Senatu jako członek Polski Patriotycznej, a np. w 2014 poparł KNP. Czyli żadna strata, tylko sytuacja naturalna. Zastanawia obecność w tym gronie Ruchu Odrodzenia Gospodarczego im. Edwarda Gierka. Nie jest to duża partia, niemniej jej strona wciąż aktywnie działa i nic nie wskazuje na zaniechanie aktywności tego ugrupowania. Największą niespodzianką jest jednak w tym gronie obecność Polskiej Partii Pracy - Sierpień 80. Przez kilka niedawnych lat była to największa siła na lewo od SLD, która w latach 2004-2011 solidnie wystawiała wszędzie listy wyborcze. W ostatnich latach aktywność tego ugrupowania jednak wyraźnie spadła. PPP była jednak już kiedyś wykreślona i zarejestrowana ponownie (i bynajmniej nie ona jedna) - a więc jakkolwiek liczba tych wszystkich partii, którym grozi wykreślenie, jest wyjątkowo duża i pewnie rzeczywiście zostaną one wyrejestrowane, tak nie jest wielkim problemem zarejestrować takiej partii w niedługim czasie ponownie.
Późno trochę, ale nigdy za późno na podsumowanie poprzedniego miesiąca, w tym wypadku kwietnia.
Żadna partia się szczególnie nie wyróżniła, natomiast z tego, co się dało, powiedzmy, że partią miesiąca została:
Nowoczesna
Przejęła ona, wraz z kilkoma dotychczasowymi radnymi PO, współwładzę w 4. co do wielkości mieście w Polsce, czyli Wrocławiu, powołując jeden ze swoich nielicznych klubów radnych. Utrzymała też stabilne poparcie w sondażach, pomimo twardej konkurencji ze strony PO i niesprzyjających komentarzy ze względu na próby jej konstruktywnej opozycyjności.
Antypartią miesiąca został tym razem:
Ruch Narodowy
PiS się dalej kompromitowało, ale niczym tak spektakularnym. PO bardzo dużo straciła w sejmiku dolnośląskim i na poważnie słychać o tąpnięciach w niej, ale na razie nie było spektakularnych odejść, typu parlamentarzyści (a mogą one nastąpić już wkrótce). O Ruchu Narodowym wprawdzie zrobiło się głośno w mediach i nawet się pojawił w jakimś sondażu, a żaden poseł tej partii nie przestał jeszcze być jej członkiem, jednak de facto RN przeżył w minionym miesiącu dotkliwą porażkę. Miał 5 posłów i podjął taką decyzję, że został mu de facto tylko 1 i to niezrzeszony, choć decyzja ta była o powołaniu własnego koła. Z pozostałej "4" posłów tej partii, 2 okazało się, że do niej nie należy, a pozostałych 2 formalnie jeszcze należy, ale ponieważ sprzeciwili się decyzji partii, de facto jej już nie reprezentują. A za tym powinny iść dość poważne konsekwencje, bowiem wśród tych niezgodnych z linią posłów są liderzy najważniejszych filarów ugrupowania, czyli Młodzieży Wszechpolskiej i UPR. Oprócz tego, choć RN wprowadził z list Kukiza'15 5 posłów, to jeszcze 5 weszło z jego poparciem i także żaden z nich nie zdeklarował chęci budowy koła, a niektórzy z nich się mocno z liderem partii poróżnili.
Podsumowanie zmian:
Zmarł poseł PiS Artur Górski, po którym mandat objął Andrzej Melak. Ponadto 3 posłów stracił Kukiz'15. To Małgorzata Zwiercan, Kornel Morawiecki i prezes RN Robert Winnicki, którzy na razie pozostają niezrzeszeni. Po kongresie SD nie nastąpiły duże zmiany we władzach partii, niemniej w wyniku redukcji liczby wiceprzewodniczących funkcję tę przestali pełnić Bogdan Lis, Magdalena Skrzydlewska i Robert Smoleń. Przewodniczący, pozostali wiceprzewodniczący, gensek ze swoim zastępcą oraz skarbnik pozostali ci sami.
Podsumujmy teraz kolejny miesiąc w polityce, czyli marzec.
Partią miesiąca została tym razem:
Partia Razem
Ze względu na genialną PR-owo reakcję po opinii komisji weneckiej na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z wyświetlaniem go na KPRM i efektownym pokazaniem się swoimi protestami. Zaprzepaszcza wprawdzie to dobre wrażenie lewackim radykalizmem w sprawie aborcji, ale to dopiero zaczęła w kwietniu. Zresztą też nie wiadomo, czy kapitału politycznego summa summarum i na tym nie zbije.
Antypartią miesiąca zostaje:
Prawo i Sprawiedliwość
Cóż, zastanawiałem się, czy nie dać PiS-owi trochę "oddechu" i nie przyznać nagrody Platformie Obywatelskiej, w której dzieją się różne tarcia na czele z zmniejszeniem klubu w sejmiku dolnośląskim z 16 do 6 radnych i utraty władzy w tym jej bastionie, a partii notowania generalnie spadają, jednak PiS-owi sondaże owe spadają jeszcze bardziej konsekwentnie, a i powody są konkretne. Klarownym wstydem dla partii jako siły demokratyczno-unijnej jest jej zachowanie w kontekście opinii komisji weneckiej. Wyjątkowe lekceważenie jej wytycznych, a przecież to sami ją prosili... No i tradycyjna tania propaganda, że wszyscy winni, tylko nie oni, bo co złego, to nigdy nie oni.
Podsumowanie zmian:
Nastąpiła zmiana w składzie posłów PiS, gdyż wybranego na członka Rady Polityki Pieniężnej Jerzego Żyżyńskiego zastąpił Bartłomiej Stawiarski. Mandat senacki objęła reprezentująca PiS Anna Maria Anders. Wiceprzewodniczących wybrała wreszcie Nowoczesna, którymi zostali Katarzyna Lubnauer, Jerzy Meysztowicz i Joanna Schmidt. Na funkcji skarbnika UPR Sylwię Domaradzką zastąpił Jacek Wychowaniec. Nie piszemy w tym miejscu o sejmikach, jednak ponieważ poprzedni wpis traktował na ten temat, a nastąpiła duża zmiana w sejmiku województwa dolnośląskiego, to nadmieńmy, że 16-osobowy klub PO zmniejszył się o 10 osób (wszystkich radnych z ODŚ, a także rozłamowców z samej partii), a skorzystali na tym Bezpartyjni Samorządowcy, którzy wreszcie powołali własny klub. Do 3 z 4 ich dotychczasowych niezrzeszonych radnych dołączyło ów 10 z klubu PO, a także inny niezrzeszony, reprezentujący dotychczas SLD, w związku z czym BS stali się od razu największym klubem, mając 14 rajców. A propos, na blogu pojawiła się nowa zakładka z partyjnym licznikiem radnych wojewódzkich (wzorem partyjnego licznika parlamentarzystów), który w miarę możliwości będzie aktualizowany.
Pora przedstawić aktualną sytuację w sejmikach województw. Akurat nie ma żadnych wakatów, jeśli chodzi o mandaty radnych i można wszystko sensownie ogarnąć. Sytuację przedstawię pod kątem klubów, jakie występują w sejmikach, a także partii, których przedstawiciele w nich zasiadają.
Oto, podobnie jak w jednym z wpisów jeszcze sprzed wyborów samorządowych, zestawienie partii reprezentowanych ogółem w sejmikach:
Platforma Obywatelska - 178 radnych
Polskie Stronnictwo Ludowe- 156 radnych (klubowo 157)
Prawo i Sprawiedliwość- 140 radnych (klubowo 169)
Sojusz Lewicy Demokratycznej- 20 radnych
Polska Razem- 12 radnych
Solidarna Polska- 9 radnych
Prawica Rzeczypospolitej - 7 radnych
Biało-Czerwoni - 3 radnych
Stronnictwo "Piast" - 1 radny
Unia Pracy- 1 radny
PO, PSL i PiS mają radnych we wszystkich województwach. PSL i PiS wszędzie mają kluby radnych, natomiast PO ma kluby w 15 województwach, w świętokrzyskim jej radni są niezrzeszeni. SLD ma własny klub w sejmiku lubuskim (choć przez parę miesięcy go nie miał), a w dwóch sejmikach tworzy kluby koalicyjne (w śląskim wraz z BC klub SLD Lewica Razem, a w wielkopolskim wraz z jedynym radnym wojewódzkim UP klub SLD-UP). W opolskim radny SLD zasiada w klubie PSL, natomiast niezrzeszeni radni Sojuszu są w 9 sejmikach. W województwach małopolskim, podkarpackim i pomorskim nie ma żadnego "czerwonego" radnego. Rajcy Polski Razem, Solidarnej Polski, Prawicy Rzeczypospolitej i Stronnictwa "Piast" zasiadają jedynie w klubach PiS. BC (zakładam, nie dam głowy, czy prawidłowo) posiada w sejmiku śląskim radnego we wspomnianym klubie SLD LR oraz dwóch radnych niezrzeszonych w sejmiku zachodniopomorskim. Dodać można też, że 1 osoba wybrana w wyborach na radnego należy w tej chwili do Nowoczesnej, jednak mandatu w ogóle nie objęła. Radnymi wojewódzkimi jest dwóch szefów partii - Zdzisław Podkański ze Stronnictwa "Piast" i Waldemar Witkowski z Unii Pracy (jedyni radni sejmikowi tych ugrupowań).
A teraz, jak przedstawia się sytuacja klubowo-partyjna w poszczególnych sejmikach:
Dolnośląskie
PO ma 16 radnych, z czego 5 to dutkiewiczowcy ze stowarzyszenia Obywatelski Dolny Śląsk. Klub PiS posiada 9 radnych, w tym 1 z Polski Razem. PSL ma 5 radnych, natomiast 6 jest niezrzeszonych. 4 z nich weszło z list Bezpartyjnych Samorządowców (w tym 2 działaczy ODŚ), 2 innych zaś reprezentuje SLD.
Kujawsko-Pomorskie
PO posiada 14 radnych, PSL 10, PiS 7 (w tym 1 z Polski Razem), a 2 jest niezrzeszonych. 1 z nich reprezentuje SLD, drugi tego zaprzestał.
Lubelskie
13 radnych liczy klub PiS, z czego po 1 należy do Solidarnej Polski i do Stronnictwa "Piast". 12 radnych ma PSL, 7 PO, a 1 niezrzeszony reprezentuje SLD.
Lubuskie
10 radnych ma PO, 7 PSL, po 5 PiS i Bezpartyjni Samorządowcy, a 3 SLD. BS to nowy klub, który utworzyło 3 dotychczasowych radnych stowarzyszenia Lepsze Lubuskie (w tym 1 wybrany z listy PSL) i 2 niedawnych radnych klubu Lewica, którzy dotychczas należeli do SLD (choć opuścili klub tej partii kilka miesięcy temu).
Łódzkie
PiS ma 12 radnych, w tym 1 z Polski Razem. Po 10 radnych posiadają PSL i PO, zaś niezrzeszony jest 1 radny SLD.
Małopolskie
Klub PiS ma 17 radnych, z czego po 2 reprezentuje Polskę Razem i Solidarną Polskę. Jako partia PiS przegrywa więc z PO, która ma radnych 14. PSL posiada 8 rajców.
Mazowieckie
PiS ma 18 radnych, jednak 3 z nich reprezentuję Prawicę Rz., a 1 Polskę Razem. Jako partia PiS jest zatem dopiero na 3. miejscu, gdyż 16 radnych posiada PSL, a 15 PO. Niezrzeszone są 2 radne - 1 z SLD i 1, która znalazła się poza PiS.
Opolskie
Po 9 radnych liczą kluby PO i PSL, jednak klub tej drugiej partii zawiera w sobie reprezentanta SLD. 7 radnych posiada Mniejszość Niemiecka. Klub PiS ma 5 radnych, z czego 2 z Solidarnej Polski.
Podkarpackie
Bezwzględnie najwięcej radnych ma PiS - klubowo 18, przy czym po 2 z nich należy do Polski Razem i Solidarnej Polski, a 1 do Prawicy Rz. 9 radnych ma PSL, a 4 PO. 2 radnych jest niezrzeszonych (ona opuściła PiS, on PO).
Podlaskie
Klub PiS ma 12 radnych, z czego 2 reprezentuje Polskę Razem, a 1 Prawicę Rz. 9 radnych liczy klub PO, 8 PSL, zaś niezrzeszony jest radny SLD.
Pomorskie
17 radnych ma PO, 9 PiS (w tym 1 z Polski Razem), a 7 PSL.
Śląskie
17 radnych posiada PO, 16 PiS (w tym 1 z Solidarnej Polski), 5 PSL, 4 Ruch Autonomii Śląska. 3 radnych liczy klub SLD Lewica Razem - 2 z SLD i 1 z BC.
Świętokrzyskie
Tu mamy tylko 2 kluby. 17 radnych liczy klub PSL, zaś 8 klub PiS - z czego 1 działacza Solidarnej Polski, a także 1 przedstawiciela stowarzyszenia Samorząd 2002 związanego z Wojciechem Lubawskim (to o tyle istotne, że w 2006 i 2010 ów radny tego stowarzyszenia uzyskiwał mandat z listy komitetu Porozumienie Samorządowe - sytuacja analogiczna jak z dutkiewiczowcami i PO w dolnośląskim). 5 rajców jest niezrzeszonych - po 2 z PO i SLD oraz 1 były radny PO.
Warmińsko-Mazurskie
PSL ma 14 radnych, PO 9, PiS 6 (w tym 1 z Polski Razem), niezrzeszony jest radny SLD.
Wielkopolskie
14 radnych posiada PO (jeden z nich na początku kadencji opuścił SLD), 12 PSL, 8 PiS (w tym 2 z Prawicy Rz.), 3 klub SLD-UP (2 z SLD i 1 z UP), a niezrzeszonych jest 2 radnych z listy komitetu Teraz Wielkopolska (w tym jego lider Ryszard Grobelny).
Zachodniopomorskie
12 radnych ma klub PO, 7 PSL, a 6 PiS. 5 jest niezrzeszonych - 2 reprezentuje SLD, a 2 innych, jak domniemuję, BC. 1 radna wybrana została z listy Bezpartyjnych Pomorze Zachodnie (Piotra Krzystka).