Pora na pierwszy wpis związany bezpośrednio z tegorocznymi wyborami samorządowymi. Wybory tego typu odbywają się już po raz drugi w historii bloga. I podobnie jak przed poprzednią elekcją, przyjrzymy się komitetom startującym do sejmików województw.
We wszystkich 85 okręgach listy zarejestrowało znów 5 komitetów:
Prawo i Sprawiedliwość, Platforma.Nowoczesna Koalicja Obywatelska, Polskie Stronnictwo Ludowe, SLD Lewica Razem i Partia Razem.
W 84 okręgach listy zarejestrował Kukiz'15 - zabrakło jednego okręgu w województwie lubuskim (co ciekawe... w tym okręgu, w którym ruch ten ma/ostatnio miał jedynego radnego wojewódzkiego). We wszystkich województwach listy zarejestrowane mają także Ruch Narodowy (78 okręgów - 3 braki w kujawsko-pomorskim, po 2 w małopolskim i zachodniopomorskim), Wolność w Samorządzie (w lubuskim i warmińsko-mazurskim po jednej liście, a w pozostałych województwach komplet, więc łącznie 77), Bezpartyjni Samorządowcy (62 okręgi - jednej listy brakuje w wielkopolskim, dwie są zarejestrowane w pomorskim, zaś w kujawsko-pomorskim, lubelskim, opolskim i warmińsko-mazurskim mają tylko symbolicznie po jednej liście) oraz Partia Zieloni (ma listy w 57 okręgach, a komplet w 6 województwach - dolnośląskim, lubuskim, łódzkim, mazowieckim, opolskim i śląskim).
W 12 województwach listy zarejestrowali Wolni i Solidarni. Nie udało im się to w lubuskim, pomorskim, warmińsko-mazurskim i zachodniopomorskim, natomiast list w dwóch okręgach zabrakło w lubelskim. Partia zarejestrowała więc 63 listy - więcej niż noszące miano ogólnopolskiego komitety BS i Zielonych. W 5 województwach listy ma komitet Jedność Narodu - Wspólnota. Mianowicie komplet w mazowieckim, prawie komplet (4 na 5) w lubelskim, ponadto 3 w łódzkim, 2 w warmińsko-mazurskim i 1 w śląskim - łącznie więc 17 list. 12 list ma zarejestrowanych Śląska Partia Regionalna - tylko w dwóch województwach (opolskim i śląskim), ale za to komplety.
Pozostałe komitety mają listy tylko w jednym województwie:
Komplet 7 okręgów w mazowieckim zarejestrowała partia Zjednoczenie Chrześcijańskich Rodzin. W małopolskim komplet 6 okręgów zarejestrowały Wspólna Małopolska i Iskra. Komplet 5 okręgów mają w dolnośląskim Z Dutkiewiczem dla Dolnego Śląska oraz w łódzkim Akcja Narodowa. W 5 okręgach startują także na Śląsku partia Ślonzoki Razem i KWW Polskie Rodziny Razem. W 4 okręgach listy mają: Spoza Sitwy (podlaskie, komplet), Projekt Świętokrzyskie Bogdana Wenty (świętokrzyskie, także komplet), Mniejszość Niemiecka (opolskie) i Inicjatywa Obywatelska Powiatu Tarnogórskiego (śląskie). W 3 okręgach listy ma Związek Słowiański w województwie kujawsko-pomorskim, a w 2 Stowarzyszenie Lex Naturalis w małopolskim. W jednym okręgu listę mają Stronnictwo Pracy (mazowieckie) i KWW Kandydatki na Radną Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego Agnieszki Jędrzejewskiej (świętokrzyskie).
W nawiązaniu do wpisu sprzed 4 lat (bez dwóch dni), pora na podsumowanie reprezentacji partyjnej chyba już na koniec kolejnej kadencji w sejmikach województw. A zatem:
Platforma Obywatelska: 164
Polskie Stronnictwo Ludowe: 149 (w sensie klubowym, wraz z radnymi z Dolnego Śląska, 150)
Prawo i Sprawiedliwość: 140 (w sensie klubowym 162, łącznie 164)
Sojusz Lewicy Demokratycznej: 21
Porozumienie: 15
Solidarna Polska: 8
Regionalna. Mniejszość z Większością: 7
Prawica Rzeczypospolitej: 5
Śląska Partia Regionalna: 4
Biało-Czerwoni: 2
Stronnictwo "Piast": 1
Unia Pracy: 1
Wolni i Solidarni: 1
A teraz dokładny opis sytuacji. We wszystkich 16 sejmikach radnych mają trzy partie: PO, PSL i PiS. SLD posiada radnych w 13 regionalnych parlamentach, Porozumienie w 10, Solidarna Polska w 5, Prawica Rzeczypospolitej w 3, a pozostałe są reprezentowane w jednym województwie. PiS jako jedyna partia posiada klub we wszystkich 16 sejmikach, dodatkowo przypisałem do reprezentantów tej partii dwóch niezrzeszonych radnych (z łódzkiego i podkarpackiego), którzy są poza klubem, jednak obecnie kandydują z list PiS, nie reprezentując innej partii. Zrzeszeni natomiast są wszyscy radni PSL - które jednak w sejmiku dolnośląskim posiada koalicyjny klub z PO i SLD. PO oprócz Dolnego Śląska nie ma klubu także w świętokrzyskim, gdzie jej radni z powodu małej ich liczebności są niezrzeszeni. SLD własne kluby ma w województwach lubuskim i zachodniopomorskim. W śląskim de facto też, bo w klubie SLD Lewica Razem zasiadają jedynie reprezentanci SLD. W dolnośląskim SLD współtworzy klub koalicyjny z PO i PSL, a w wielkopolskim z UP. W sejmiku opolskim radny SLD zasiada w klubie PSL, zaś w kujawsko-pomorskim, lubelskim, łódzkim, mazowieckim, podlaskim, świętokrzyskim i warmińsko-mazurskim przedstawiciele partii "czerwonych" są niezrzeszeni. Radni Porozumienia zasadniczo zasiadają w klubach PiS - z wyjątkiem jednego rajcy w lubelskim i jednego w łódzkim, którzy są niezrzeszeni. W klubach PiS zasiadają już bez wyjątków wszyscy przedstawiciele Solidarnej Polski i jedyny Stronnictwa "Piast". Partię Regionalna reprezentują radni Mniejszości Niemieckiej w sejmiku opolskim. Prawica Rzeczypospolitej ma własny klub w sejmiku mazowieckim, a podlaskim i wielkopolskim po jednym jej radnym zasiada w klubach PiS. ŚPR właśnie na Śląsku posiada własny klub (wcześniejszy klub Ruchu Autonomii Śląska). Partia BC - o ile w ogóle wciąż istnieje - posiada radnych w sejmiku zachodniopomorskim, stanowiących połowę klubu Zachodniopomorska Inicjatywa Samorządowa (związanego z Koalicją Obywatelską). Jedyny radny UP, jak wspomniałem, zasiada w klubie SLD-UP w Wielkopolsce, zaś jedyna wojewódzka rajczyni reprezentująca WiS jest niezrzeszona w sejmiku śląskim.
Skąd reprezentanci partii innych niż PO, PSL i PiS (które miały własne listy) oraz SLD i UP (które startowały w ramach KKW SLD LR)? Reprezentanci Porozumienia, poza dwoma niezrzeszonymi w klubach wyjątkami, weszli oczywiście z list PiS (dwaj z nich nawet jako członkowie PiS, jednak znaleźli się później poza partią). Owe wyjątki natomiast to uciekinierzy z PSL. W całości z list PiS zostali wybrani radni Solidarnej Polski, Prawicy Rzeczypospolitej, "Piasta" i WiS. Regionalna (RMW) to oczywiście radni z list Mniejszości Niemieckiej, a ŚPR - Ruchu Autonomii Śląska. Radni związani z BC weszli z list SLD LR.
Teraz kwestia klubów niepartyjnych w sejmikach. Mocni są tutaj Bezpartyjni Samorządowcy, którzy w sejmiku dolnośląskim posiadają największy ze wszystkich klub (nawet większy niż koalicyjny Dolnośląski Klub Porozumienie - PO, PSL, SLD), a mają swój też w lubuskim. Trudno za niepartyjny po powołaniu RMW uznać klub MN, choć nadal ma on niepartyjną nazwę. W sejmiku zachodniopomorskim niepartyjnym klubem jest wspomniana Zachodniopomorska Inicjatywa Samorządowa. Radni niezrzeszeni występują we wszystkich sejmikach oprócz opolskiego i pomorskiego. PO posiada największy klub w 7 województwach, przy czym w dwóch ex aequo (w jednym z PiS i PSL, w jednym z PSL). PiS największy klub ma w 6 sejmikach (w tym w lubuskim jak wspomniano ex aequo z PO i PSL). PSL posiada najliczniejszy klub w 5 sejmikach (samodzielnie w 3), a BS w jednym.
Podsumujmy politycznie wrzesień, okres już coraz gorętszej kampanii wyborczej. Kolejne wpisy będą już poświęcone kwestiom samorządowym.
Partią miesiąca została:
Partia Zieloni
To wyróżnienie podyktowane tym, iż ugrupowanie to najbardziej niespodziewanie dorobiło się ogólnopolskiego komitetu w wyborach do sejmików - po raz pierwszy w 15-letniej historii. Nie mając żadnego parlamentarzysty ani radnego wojewódzkiego, tudzież nie będąc notowanym w żadnych sondażach.
Nagrodę dodatkową otrzymuje Polskie Stronnictwo Ludowe, ponieważ 'nie daje się' PiS-owi walce o wyborców, którą partia rządząca prowadzi wyjątkowo nieczysto. Konkretnym, potrzebnym i wyróżniającym się działaniem jest punktowanie na specjalnej stronie internetowej nieprawdziwej propagandy serwowanej przez premiera rządu.
Antypartiami miesiąca zostały ex aequo:
Prawo i Sprawiedliwość oraz Wolni i Solidarni
PiS ze względu na ów nieczystą kampanię i przegranym przez premiera procesem w trybie wyborczym. Do tego dochodzą haniebne wypowiedzi działaczy ugrupowania, jak np. posła Tarczyńskiego (również skutkująca przegranym procesem). Partii nie udało się też w paru niespodziewanych miejscach zarejestrować list, a i poparcie sondażowe raczej mniejsze niż większe. Ugrupowanie nie przebiera też w kandydatach - nawet na burmistrza. A także m.in. do rady Białegostoku - choć chodzi tutaj o tych na listach z rekomendacji WiS. I tu dochodzimy do drugiej "laureatki", czyli partii ojca premiera, która otrzymuje ów nagrodę już drugi raz z rzędu. Oprócz ponownych mocno kontrowersyjnych wypowiedzi szefa ugrupowania dotyczących spraw zagranicznych mieliśmy do czynienia z niezłą aferą podpisową, a w wyniku zaniedbań przy procesie rejestracji list (za sprawą których WiS-owi w przeciwieństwie choćby do ww. Zielonych) musiano cofnąć pełnomocnictwa większości mającym je działaczy ugrupowania, m.in. kandydatom na prezydenta Krakowa i Łodzi. Zresztą kandydatów na włodarzy Warszawy i Krakowa nie udało się zarejestrować w ogóle, a ów znana kandydatka z Łodzi startuje... z komitetu z bezpartyjnością w nazwie i do członkostwa w WiS się nawet nie przyznaje.
Podsumowanie zmian:
Z PO odszedł senator Maciej Grubski. Jeszcze w sierpniu (gwoli aneksu) Ruch 11 Listopada opuścił jego prezes Marian Kowalski. Już we wrześniu zastąpił go Michał Fałek. W KNP Łukasz Belter awansował z funkcji IV na I wiceprezesa. Na stanowisku III wiceprezesa partii Zbigniewa Jarząbka (kandydata Kukiz'15 na prezydenta Wrocławia, który pozostał w partii) zastąpiła Beata Banasiewicz, zaś wakującą funkcję sekretarza objął Leszek Samborski.
Trzeba by podsumować sierpień. Być może ze względu na wakacyjny okres, ponownie nie działo się na tyle dużo (pomimo kampanii wyborczej), aby z łatwością wskazać odpowiednie partie do nagród. Przynajmniej jeśli chodzi o liczące się ugrupowania, toteż nagrody otrzymały mniejsze.
Partią miesiąca została:
Partia Chłopska
Pomimo, że ów powstała już kilka miesięcy temu partyjka nie jest w ogóle aktywna w internecie, informacje o jej działalności obiegły szereg najważniejszych mediów. W dodatku przy znanych z klubu poselskiego Samoobrony kontrowersyjnych nazwiskach, udało się temuż ugrupowaniu porozumieć w sprawie wspólnego startu w wyborach z Sojuszem Lewicy Demokratycznej. Inna sprawa, że jest to trudno zrozumiałe, biorąc pod uwagę przeszłość polityczną działaczy PCh po odejściu z Samoobrony RP.
Antypartią miesiąca zostali:
Wolni i Solidarni
Wypowiedzi szefa ugrupowania Kornela Morawieckiego także przebiły się do mediów, jednak za sprawą szkodliwej retoryki proputinowskiej. Poza tym poprzez wejście tej antykomunistyczno-prawicowej partii w sojusz wyborczy z lewicową i jednak postkomunistyczną niesławną Samoobroną, ewidentnie został naruszony polityczny wizerunek Kornela Morawieckiego. Partia de facto zrezygnowała też z szans na mandaty radnych wojewódzkich, zrywając wręcz oczywisty sojusz Prawem i Sprawiedliwością.
Podsumowanie zmian:
A Radzie Ministrów ani w żadnym parlamencie nie było zmian. Nie kojarzę też żadnych sierpniowych zmian we władzach partyjnych - choć zauważyłem, że Grzegorz Dębski zastąpił Mirosława Ciechanowskiego na funkcji skarbnika LPR (nie wiadomo, kiedy). Na jaw wyszła też przeprowadzona w marcu całkowita zmiana kierownictwa Polski Patriotycznej. Wcześniej jej przewodniczącym był Ryszard Jarznicki, wiceprzewodniczącymi Marian Frądczyk, Zdzisław Jankowski (o ile łączył to z członkostwem w Związku Słowiańskim) i Zbigniew Witaszek, sekretarzem generalnym Mieczysław Drygała, a skarbnikiem Ryszard Boreczek. Obecnie przewodniczącym partii jest Paweł Ziemiński, wiceprzewodniczącymi Grzegorz Czuryło, Dariusz Kosiur i Nabił Malazi (pełniący tę samą funkcję w Zmianie), sekretarzem generalnym Jarosław Jużyczyński, a skarbnikiem Dorota Wierucka. Jeszcze aneks do podsumowania maja: z WiR odszedł wiceprzewodniczący partii Szymon Niemiec.
Nie działo się zbyt wiele na scenie partyjnej w lipcu, niemniej podsumujmy.
Nie było komu tak naprawdę przyznać nagrody partii miesiąca, z braku laku otrzymuje ją ponownie:
Sojusz Lewicy Demokratycznej
Coraz bardziej liczący się gracz na scenie opozycyjnej i pomimo statusu pozaparlamentarnego stale obecny medialnie. Okazał się mieć pecha co do kandydatury Andrzeja Celińskiego w Warszawie, jednak był w stanie natychmiastowo wybrnąć z tej sytuacji, oddalając niebezpieczeństwo wizerunkowe. Średnia sondażowa ponoć najlepsza od kilku miesięcy.
Antypartią miesiąca zostaje:
Prawo i Sprawiedliwość
Nieustannie taranem obchodzi się z instytucjami prawnymi, wywołując protesty społeczne i również nieustannie prowadzi kłamliwą propagandę (w której rozsmakował się nawet premier Morawiecki). Wkurza też swoimi działaniami coraz więcej osób popierających do tej pory tę partię (notabene współpracę wyborczą zerwała z PiS nawet wasalna do tej pory partia ojca premiera Wolni i Solidarni). Okazało się, że nawet rozdmuchany program 500+ wcale nie przyniósł efektu demograficznego. Średnia sondażowa najgorsza od roku.
Podsumowanie zmian:
Mandaty objęli nowi posłowie PiS: Mariusz Trepka (za Konrada Głębockiego) i Tomasz Zieliński (za Adama Abramowicza). Członkami kolegialnego lidera (czyli zarządu krajowego) Partii Razem przestali być Magdalena Malińska, Michał Mierzwa, Mateusz Mirys, Justyna Samolińska i Mateusz Trzeciak, a zostali nimi Konrad Mostek, Katarzyna Paprota i Maciej Szlinder. Wyszła też na jaw kwietniowa rejestracja kolejnej po LSP lokalnej partyjki, Aktywni Samorządowcy (jest to ugrupowanie z Żarowa, którego prezesem jest Zygmunt Worsa, a wiceprezesem Marek Zywer). Jeśli chodzi o zarejestrowanych w maju, kierowanych przez Leona Swaczynę Ślonzoków Razem, to wiadomo, że zastępcą przewodniczącego jest Jerzy Bogacki, sekretarzem Andrzej Roczniok, a skarbnikiem Witold Berus.